دومین کتاب تازه دفتر نشر معارف درحوزه اخلاق به مناسبت ماه مبارک رمضان
پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی گزارش میدهد: انتشار «پندهای رسول اعظم(ص) به عبدالله بن مسعود» درسهای اخلاق آیت الله العظمی علوی گرگانی
کتاب «پندهای رسول اعظم(ص) به عبدالله بن مسعود» نوشته آیت الله العظمی سید محمدعلی علوی گرگانی (استاد برجسته حوزه علمیه قم و از مراجع عظام تقلید) از سوی دفتر نشر معارف در 160صفحه عرضه شده منتشر شد . مجموعه درسهای اخلاق حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی تحت عنوان «انوار اخلاقی» در حال تدوین و انتشار است و جلد سوم این مجموعه با نام «پندهای رسول اعظم(ص) به عبدالله بن مسعود» منتشر شده است. در بخشی از مقدمه کتاب می خوانیم: «موعظه و نصیحت، کلید سعادت و رستگاری در دنیا و آخرت است. موعظه، دل‌ها را صفا می‌بخشد و چشم جان را به دنیای پُر رمز و راز معنویت می‌گشاید. خداوند متعال در کتاب شریف قرآن، یکی از مهم‌ترین تکالیف رسول خدا(ص) را ارشاد مردم از راه پند و اندرز و موعظه معرفی می‌کند.
پیامبر گرامی اسلام(ص) در زمان‌ها و مکان‌های مختلف و به مناسبت‌های گوناگون، زبان به وعظ و اندرز می‌گشودند و مردم را از سرچشمة جوشان حکمت‌های الهی خود، سیراب می‌ساختند و زنگار غفلت را از آینة قلب آنان می‌زدودند. یکی از مهم‌ترین مواعظی که رسول خدا(ص) بیان فرموده‌اند، موعظه‌ای است که ایشان آن را خطاب به یار وفادارشان، عبدالله بن مسعود بیان کرده‌اند. در این موعظه، تنها عبدالله بن مسعود مخاطب رسول خدا(ص) نیست، بلکه تمام انسان‌های آزاداندیش دنیا در تمام زمان‌ها و مکان‌ها، مخاطب این پندهای جاودانی هستند. این مواعظ، سرشار از حکمت‌ها و اندیشه‌های عمیق الهی است که فهم و درک آن می‌تواند وسیله‌ای برای سیر و سلوک باشد، و گنجینه‌ای از معارف زلال دینی است که شناخت آن بر همگان واجب است.
محتوای کتاب
عناوین بخش های مختلف این کتاب عبارتند از: مقدمه، شرح حال عبدالله بن مسعود، صبر در مشکلات، ثواب صابرین، علائم صابرین، علامت زهد، نحوه مواجهه با فقر، دنیا برای کافران است، علامت شوق به بهشت، هلاکت دنیاپرستان، آگاهی از حالات برخی پیغمبران، بینش پیغمبران، ساکنین جهنم و بهشت، مردم آخرالزمان، دنیاپرستان، نحوه رفتار با بی‌دین، علائم دنیاپرستان، علمای آخرالزمان، اثر علم بی‌عمل، اثر یادگیری قرآن و علم بی‌عمل، دوستان شایسته، مردمان دنیاپرست، ترس از خدا، رها کردن کارهای بیهوده، رها نکردن اطاعت، دوری از دنیا، دوری از غرور، تفکر در آیات قرآن، اجتناب از گناهان، دوری از غضب، آرزوی کوتاه، دلبستگی به دنیا، مردم آخرالزمان، رباخواری و اثرات آن، زندگی سخت با ترک یاد خدا، تمسخر مؤمنین، مستی گناه، دنیا ملعون است، اخلاص در عمل، رها کردن نعمت‌های دنیا، هدف در اعمال، ستایش مردم، زیاد کردن عمل خوب، تأخیر در توبه، تکیه به دنیا زدن، عبرت گرفتن از گذشتگان، تقوا در همه حال، دشمنی با شیطان، محاسبه نفس، صحبت بدون علم، غصه روزی خوردن، تجارت آخرت، اثر ذکر خدا، دوست داشتن صلحاء، شرک به خدا، با اولیاء بودن، وقار داشتن، دوری از گناهان، حفظ زبان، مراقبت از باطن، یاد قیامت، ترس از خدا در همه حال، انصاف، خشوع بیهوده، سختگیری با مردم، راستگویی و احسان.
شرح زندگی ابن مسعود
در شرح زندگی ابن مسعود در این کتاب می خوانیم: «عبدالله بن مسعود از بزرگان صحابه پیامبر و از قاریان و حافظین قرآن كریم است او كسی است كه هفتاد سوره قرآن را مستقیماً از رسول خدا شنیده و ضبط نمود. ایشان از اصحاب بدر است و در بیشتر غزوه‌ها در ركاب پیغمبر خدا(ص) حاضر بود و در جنگ بدر سر ابوجهل را برید و نزد پیامبراكرم(ص) آورد. او جزء دوازده نفری است كه هنگام تصدی خلافت توسط خلیفه اول به او اعتراض نمود و گفت می‌ترسم شما به زمان جاهلیت بر گردید مگر نه پیغمبر(ص) علی(ع) را برگزیده و وصی خود قرار داد؟ علی از هر جهت از تو افضل است. پس از جمع آوری قرآن‌ها توسط خلیفه سوم، ابن مسعود از دادن قرآنش خودداری كرد. خلیفه سوم از وی ناراحت شد و با ضربات لگد، پهلویش را شكست و او را در بستر بیماری انداخت كه به مرگ او منجر شد. ابن مسعود از جمله هفت نفری است كه از امیرالمؤمنین علی(ع) منقول است كه فرمود:به بركت او و ابوذر و مقداد و حذیفه و سلمان و عمار بركات آسمان نازل می‌شود و امام ایشان من هستم. وقتی ابن مسعود بر جنازه ابوذر نماز خواند و او را به خاك سپرد، خلیفه سوم او را احضار نمود و از او باز خواست كرد كه چرا بر ابوذر كه مورد خشم من است نمازخواندی و او را دفن كردی و برای این خاطر او را چهل تازیانه زد.
از مفاخر ابن مسعود است كه وقتی حضرت فاطمه زهرا(س) از دنیا رفت و به شهادت رسید از جمله اشخاص انگشت شماری بود كه امام علی(ع) به او اجازه داد تا بر جنازه دختر پیغمبر حاضر شده و نماز بخواند و عاقبت ابن مسعود بر اثر ضربات لگدی كه توسط خلیفه سوم متحمل شده بود، در سن شصت و چند سالگی از دنیا رحلت كرد.»
|
